Ο Γιάννης Μαρής και η εποχή του

Από την

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΘΑΡΑΚΗ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017

Η Αθήνα μίλησε πολύ γι’ αυτή την απίθανη υπόθεση που έκανε τόση εντύπωση. Πολύ αργότερα ένας δημοσιογράφος που ως τότε είχε ασχοληθεί μόνο με την καθαρή δημοσιογραφία έκανε το “Έγκλημα στο Κολωνάκι” μυθιστόρημα για ένα περιοδικό. Κι έτσι απροσδόκητα, και για τον εαυτό του και για τους άλλους έγινε μυθιστοριογράφος αρχίζοντας μια καριέρα που δεν την είχε φανταστεί ποτέ.

Αφορμή γι’ αυτό το σημείωμα υπήρξαν τα λόγια του Γιώργο Λεονταρίτη στις 21/4/2017 σε εκπομπή στο ραδιόφωνο (real.fm) για την 21η Απριλίου (50η επέτειος): “τη Δημοκρατία την κατέλυσε η Χούντα αλλά και τώρα μήπως έχουμε Δημοκρατία; Βιώνουμε μια νέα Χούντα καθώς μας κυβερνάει η συμμορία των Βρυξελλών!” Διατάζουν και εμείς εφαρμόζουμε τα μέτρα των μνημονιακών συμβάσεων που μας επιβάλουν.

Σκίτσο - Γιάννης Μαρής (Ηλίας Τσιριμώκος) συγγράφων

Όλοι γνωρίζουν τα μυθιστορήματα και διηγήματα του δημιουργού του θρυλικού αστυνόμου Μπέκα. Ελάχιστοι όμως ζουν από εκείνους που γνώρισαν από κοντά τον συγγραφέα. Ποιός ήταν, αλήθεια, ο Γιάννης Τσιριμώκος, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα; Πως ήταν ως άνθρωπος, ποιά ήταν η δράση του; Στο βιβλίο αποκαλύπτονται και σκιαγραφούνται πολλές άγνωστες πλευρές της ζωής του: Τα μποέμ φοιτητικά χρόνια στην προπολεμική Θεσσαλονίκη και η πρώτη πολιτικοποίηση κατά τη μεταξική δικτατορία, τα χρόνια της Αντίστασης στο βουνό ως επικεφαλής της οργάνωσης ΕΛΔ του Ηλία Τσιριμώκου, η σύμπραξη και η φιλία με τον Αλέξανδρο Σβώλο, η υπόθεση της δίκης της εφημερίδας Μάχη όπου ο Μαρής ήταν αρχισυντάκτης –η οποία το 1949-1950 αποκάλυψε σε συνέχειες την τερατωδία της Μακρονήσου–, η φιλία με τον Κώστα Βάρναλη με τον οποίο δούλευαν μαζί στον Προοδευτικό Φιλελεύθερο, η εποχή των συναντήσεων καλλιτεχνών, διανοουμένων, πολιτικών και δημοσιογράφων στου Λουμίδη στα εμφυλιακά και μετεμφυλιακά χρόνια, το πέρασμά του στις εφημερίδες και στα περιοδικά του Νάσου Μπότση. 

Γιώργος Λεονταρίτης - Ο Γιάννης Μαρής και η εποχή του ΑΓΡΑ

Και βέβαια η στιγμή της συγγραφής του Εγκλήματος στο Κολωνάκι το 1953, του πρώτου ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος που τοποθετούνταν στην καρδιά της Αθήνας με αυθεντικούς Έλληνες ήρωες και ό,τι ακολούθησε: η μεγάλη παραγωγή μυθιστορημάτων, οι ταινίες που γυρίστηκαν από τα βιβλία του, οι τηλεοπτικές παραγωγές κλπ. Την έκδοση συνοδεύουν σπάνιες άγνωστες φωτογραφίες του Γιάννη Μαρή. 

Τα μυθιστορήματα του Γιάννη Μαρή αγαπήθηκαν από το ευρύ κοινό και γνώρισαν πρωτοφανή κυκλοφοριακή επιτυχία επί είκοσι έξι χρόνια –όσο εκείνος βρισκόταν στη ζωή. Εφημερίδες και περιοδικά, εν πολλοίς, στήριξαν την κυκλοφορία τους, δημοσιεύοντας σε συνέχειες τα αναγνώσματά του, ενώ τα βιβλία του σημείωναν αλλεπάλληλες εκδόσεις. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι και μετά το θάνατό του, το 1979, μέχρι σήμερα, ο Μαρής διαβάζεται ακόμα. Το κοινό όχι μόνο δεν τον ξέχασε, αλλά εξακολουθεί ν’ αναζητά με πάθος τα παλιά έργα του. Η πρωτοβουλία των Εκδόσεων Άγρα να εκδώσουν μυθιστορήματα του «πατέρα» του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος που δεν είχαν κυκλοφορήσει σε βιβλία, είχε μεγάλη απήχηση. Ο Μαρής, λοιπόν, εξακολουθεί στις μέρες μας να γοητεύει. 

Το βιβλίο ο Γιάννης Μαρής και η εποχή του εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2014 από τις εκδόσεις Άγρα. Σελ. 144

Ο Γιώργος Λεονταρίτης, δημοσιογράφος και συγγραφέας, γεννήθηκε στην Αθήνα (μικρασιατικής καταγωγής) και από πολύ νέος ασχολήθηκε με όλα τα είδη της δημοσιογραφίας σε διάφορες εφημερίδες. Από το 1956 ρεπόρτερ, πολιτικός συντάκτης, αρθρογράφος και αρχισυντάκτης, έγραψε παράλληλα ιστορικά αναγνώσματα, πολλά από τα οποία δημοσιεύτηκαν σε συνέχειες σε εφημερίδες κι άλλα κυκλοφόρησαν σε βιβλία. 

Επί σειρά ετών ο Γ. Α. Λεονταρίτης διετέλεσε αντιπρόεδρος και γενικός γραμματέας της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ), μέλος του Πνευματικού Ιδρύματος «Παναγιώτης Κανελλόπουλος» και έχει τιμηθεί από την «Ένωση Σμυρναίων» για τη συμβολή του στην έρευνα γύρω από τον Μικρασιατικό Ελληνισμό. Ο συγγραφέας του βιβλίου έζησε πολύ κοντά σε πολιτικές προσωπικότητες που κυριάρχησαν στις δεκαετίες του 1950 και 1960, ερεύνησε, μελέτησε και συγκέντρωσε στοιχεία για ιστορικά γεγονότα που συγκλόνισαν την πορεία αυτού του τόπου κι έφερε στο φως της δημοσιότητας πολλά άγνωστα παρασκήνια που δίνουν άλλη διάσταση σε κρίσιμα κεφάλαια της Ιστορίας μας. 

Ο Γιώργος Λεονταρίτης είχε την τύχη όχι μόνο να δουλέψει κοντά στον ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΡΗ, αλλά και να συνδεθεί στενά μαζί του, από τα μέσα της δεκαετίας του ’60, μέχρι το θάνατο του δημοφιλούς συγγραφέα. Μαθητής και φίλος του, με τη στενή φιλία που μπορεί να ενώσει δυο ανθρώπους, έστω και διαφορετικής ηλικίας, έχει πολλά να θυμηθεί από μια γοητευτική συνοδοιπορία κοντά στον «δάσκαλό» του στη δημοσιογραφία. 

Από agrapublications.blogspot.gr