Γιώργος Σκούρτης, Πρωτοπόρος. Ξεχωριστός συγγραφέας

ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ

      συγγραφείς, θέατρο, ποίηση, θάνατος    

ΜΟΤΙΟΝΤΕΑΜ/ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΕΡΒΕΡΙΔΗΣ

20.11.2018,

γράφει ο
Γιώργος Σταματόπουλος *

Στη δεκαετία του ’70 τού άρεσε που τον αποκαλούσαν Ελληνα Μπουκόφσκι λόγω κυρίως της χρήσης μιας απελευθερωμένης έκφρασης στη γραφή και μιας σκληρότητας ασυνήθιστης για τα ελληνικά τότε δεδομένα. Με τον χρόνο άρχισε να τον ενοχλεί διότι υποβαθμιζόταν ο δικός του ελληνικός τρόπος και μεταφερόταν το ενδιαφέρον των αναγνωστών στα κατ’ αυτόν επουσιώδη της γλώσσας. «Σκληρός» και ιδιόρρυθμος ως συγγραφέας και ως άνθρωπος. Ηθελε ο απέναντί του να λέει τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη.

Προτού εκδώσει κάποιο βιβλίο του μάζευε μερικούς φίλους σπίτι και μας το διάβαζε, καθαρά, χωρίς παύσεις [τα ποτά έρχονταν στο τέλος]. Δεν ήταν εύκολος· μετά την ανάγνωση ζητούσε από τον καθένα, όχι απλώς τη γνώμη του αλλά και παρατηρήσεις, τόσο στη γλώσσα όσο και στην πλοκή. Οι λεκτικές έριδες στις οποίες εμπλεκόταν οφείλονταν σε αυτή του την εμμονή για ντομπροσύνη και ειλικρίνεια στις σχέσεις του, μακριά από περικοκλάδες και συγγραφικές τσιριμόνιες.

Ανθρωπος, συνεπής, της νύχτας, με τα ουίσκι και τους πάγους στην μπάρα που κάθε φορά επέλεγε. Προσηνής στους νέους συγγραφείς και ευπροσήγορος και ας τον φοβούνταν πολλοί ως «περίεργο» και τάχα απρόσιτο· με τους νέους ήταν πάντα φιλικός, αλλά ποτέ δεν μάσαγε τα λόγια του όταν του ζητούσαν τη γνώμη του ή κάποια συμβουλή περί την πνευματική δημιουργία. Αυστηρός κριτής αλλά και παθιασμένος με το νέο ελληνικό θέατρο, στο οποίο πάσχισε να δώσει νέες πνοές, να δημιουργήσει σχολή νέων θεατρικών συγγραφέων.

Ενας πολιτικός κι ένας ερωτικός ταυτόχρονα συγγραφέας ο Γιώργος Σκούρτης δεν άντεξε στο τέλος τα συνεχή μπες-βγες στα νοσοκομεία και τα ξημερώματα Δευτέρας έκλεισε για πάντα τα μάτια του. Μόνο αυτό το «βίωμα» δεν θα μπορέσει να καταγράψει γιατί τα υπόλοιπα σχεδόν τα έβαλε μέσα στο έργο του. Ηταν βιωματικός και γι’ αυτό αληθινός συγγραφέας μέσα στη σκληρότητα και συνάμα τρυφερότητα της γραφής. Στο μονόστηλο που είχε επί χρόνια στην εφημερίδα «Τα Νέα» εξέθετε αυτά τα βιώματα με τον πιο απλό και καταληπτό τρόπο. Η αλήθεια γυμνή - όπως και η ζωή [του], χωρίς τσιριμόνιες και επίπλαστα μαγνάδια.

Από τους ανθρώπους που δεν υποχρεώνονταν εύκολα. Δεν ζητούσε, δεν απαιτούσε για μικρά και ασήμαντα, παρότι τα τελευταία χρόνια είχε γίνει κάπως γκρινιάρης και «ξέσπαγε» σε ανθρώπους που θεωρούσε ότι ήσαν κοντά του. Σιγά το ξέσπασμα, απλώς μιλούσε λίγο παραπάνω. Για τη σπουδαιότητα του έργου του θα μιλήσουν βεβαίως οι αναγνώστες του - και ήσαν πολλοί έως και πριν από λίγα χρόνια, οπότε συνειδητά αποχώρησε από την εφημερίδα στην οποία εργαζόταν για να ολοκληρώσει το συγγραφικό του καθήκον.

Ο Γιώργος Σκούρτης δεν μιλούσε άσκοπα και ουδόλως ενδιαφερόταν εάν η κριτική του προς κάποιον στενοχωρούσε αυτόν τον κάποιον. Οι εμμονές ενός συγγραφέα είναι δημιουργικές όταν αυτές φιλτράρονται στον σκοπό [εάν υπάρχει] της τέχνης του και αγκαλιάζονται με βαθιά πάθη και πολιτική αμφισβήτηση των κατεστημένων μορφών στάσης και συμπεριφοράς. Μέχρι το τέλος δεν απαρνήθηκε ποτέ του την μπάρα - και τους συμπότες του, ειδικά όταν διέκρινε σ’ αυτούς την αλήθεια τους [και ας μην του άρεσε αυτή η αλήθεια]· είπαμε: σκληρός, ντόμπρος, αυστηρός. Πρωτοπόρος. Ξεχωριστός συγγραφέας. Λιγοστεύουν τέτοιοι συγγραφείς...

* Έντυπη έκδοση

http://www.efsyn.gr/arthro/skliros-kai-tryferos-syggrafeas

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Πέθανε ο συγγραφέας Γιώργος Σκούρτης
Μια φορά ήταν ένας μόνος του...

Γιώργος Καραντώνης, "Η Συμφωνία της Αθήνας" εκδόσεις Βακχικόν

  Η ΑΘΗΝΑ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΜΕ  

Αφηγήματα // Μαρτυρίες

Ο ποιητής και πεζογράφος Γιώργος Καραντώνης γράφει ένα πρωτότυπο χρονικό για την Αθήνα, ένα χρονικό που συνδυάζει αρμονικά τις προσωπικές αναμνήσεις, εμπειρίες, σκέψεις και συναισθήματα του συγγραφέα από τη γενέθλια πόλη του με την ιστορία της Αθήνας, την περιγραφή δρόμων, πλατειών, συνοικιών και χτιρίων της και την καταγραφή προσώπων, πραγμάτων, γεγονότων και καταστάσεων που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη Αθήνα.

Γραμμένο τμηματικά μέσα στη δεκαετία του ’90, αυτό το βιωματικό βιβλίο μιλά για την Αθήνα του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα, χωρίς να απουσιάζουν προγενέστερες αναφορές, ενώ ο συγγραφέας δεν αποφεύγει να εκθέσει τις κρίσεις και τις απόψεις του για γενικότερα κοινωνικά, πολιτικά, πολιτιστικά και γλωσσικά ζητήματα, δίνοντας μια πανοραμική εικόνα της πολιτείας και της εποχής, επιχειρώντας μια ιδιότυπη χαρτογράφηση του αθηναϊκού χώρου και χρόνου.

Αυτή η ποικιλόμορφη γραφή, εμπλουτισμένη συχνά με αποσπάσματα από άλλα λογοτεχνικά, δημοσιογραφικά ή επιστημονικά κείμενα και διανθισμένη μερικές φορές με γκράφιτι, σλόγκαν, διαφημίσεις και πολιτικά συνθήματα, έχει ως κεντρική ιδέα την αγάπη για την Αθήνα, τη μεγαλούπολη που ο συγγραφέας, ενάντια στις βαρετές κοινοτοπίες και στις συνηθισμένες μεμψιμοιρίες, βρίσκει γοητευτική και τη ζωή μέσα στα όρια του Δήμου Αθηναίων συναρπαστική, χωρίς, φυσικά, να παραγνωρίζει τα προβλήματα ή να υποτιμά τα μειονεκτήματα που, ασφαλώς, υπάρχουν.

~~~~~~~~~~~

Ο Γιώργος Καραντώνης, του Δημήτρη και της Ευρυδίκης, είναι ποιητής, πεζογράφος, αρθρογράφος. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947. Τελείωσε το Βαρβάκειο το 1964 και την ίδια χρονιά πέτυχε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, απ’ όπου πήρε πτυχίο Νομικής (1970) και πτυχίο Πολιτικών Επιστημών (1973). Γνωρίζει αγγλικά και γαλλικά. Από το 1972 ως το 1997 ασκούσε τη δικηγορία στην Αθήνα.
Από το 1974 ως το 2014 έχει εκδώσει συνολικά είκοσι βιβλία με ποίηση, η ύλη των οποίων βρίσκεται τώρα συγκεντρωμένη σε δύο τόμους με τον τίτλο Πεπραγμένα. Έχει εκδώσει, επίσης, εφτά βιβλία με πεζογραφία, θέατρο, πειραματικά κείμενα, αφορισμούς, αρθρογραφία, ενώ έχει προλογίσει και επιμεληθεί εφτά βιβλία άλλων συγγραφέων.
Ποιήματα, πεζά, άρθρα, σχόλια, κριτικά σημειώματα, ανακοινώσεις και συνεντεύξεις του έχουν δημοσιευτεί επανειλημμένα σε πολυάριθμα έντυπα, ενώ ο ίδιος έχει παρουσιαστεί και μιλήσει για διάφορα θέματα σε λογοτεχνικές εκδηλώσεις, στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση.
Μερικά ποιήματά του έχουν μεταφραστεί και δημοσιευτεί σε ξένες γλώσσες και πολλά άλλα περιλαμβάνονται σε αρκετές ποιητικές ανθολογίες. Με το έργο του έχουν ασχοληθεί και γράψει ευνοϊκά από την αρχή της λογοτεχνικής εμφάνισής του γνωστοί κριτικοί και λογοτέχνες.
Από το 1982 είναι τακτικό μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (Ε.Ε.Λ.).
Εκτός από τη λογοτεχνία, τον ενδιαφέρουν όλες οι μορφές τέχνης, η γλωσσολογία, οι κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες, η ιστορία, η ψυχιατρική.
Εννοείται πως πάντα ζει και κινείται στο κέντρο της Αθήνας, το οποίο δεν έχει σκοπό να εγκαταλείψει ποτέ.

Μυρσίνη Ζορμπά: «Είμαι με το κόμμα του πολιτισμού, αλλά κι αυτό χρειάζεται πολιτική για να αναδειχθεί»

  ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ  

zormpa.jpg

υπουργείο Πολιτισμού, Μυρσίνη Ζορμπά, ΕΣΠΑ, πολιτισμός 

Η υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά, μιλάει για το όραμά της

 και τη νέα εκκίνηση του υπουργείου | ΜΑΡΙΟΣ ΒΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

03.11.2018, 

Συνέντευξη στη: 

Βασιλική Τζεβελέκου *

Η υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά διαθέτει το σπάνιο τρίπτυχο: γνώση, πολιτισμό, πολιτική. Η προσωπική πορεία της έχει διαγράψει κύκλους, από τον χώρο των εκδόσεων και μέχρι τα έδρανα του Ευρωκοινοβουλίου. Η είσοδός της στην κυβέρνηση ήταν η έκπληξη του ανασχηματισμού τον Αύγουστο. Η υπουργοποίησή της στο απαιτητικό υπουργείο, όπου συνήθως τοποθετούνται, «από καραμπόλα», πολιτικοί που λίγα γνωρίζουν, έκανε τη διαφορά και έφερε ανακούφιση στους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Και μαζί το ήθος και τις γνώσεις της.

Πολιτική επιστήμων και ερευνήτρια, έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τον σύγχρονο πολιτισμό, την ανάπτυξή του στην περιφέρεια, τα δικαιώματα του παιδιού. Διακρίθηκε στον χώρο του βιβλίου, δίδαξε στο πανεπιστήμιο, έγραψε βιβλία, δημοσίευσε πλήθος μελετών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, συμμετείχε σε διεθνείς επιτροπές, διατέλεσε σύμβουλος υπουργός Πολιτισμού, ευρωβουλευτής και συνεργάτις του Κώστα Σημίτη. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας υπήρξε μέλος του ΠΑΜ, της Ελληνοευρωπαϊκής Κίνησης Νέων, του ΚΚΕ Εσωτ. μετά τη Μεταπολίτευση.

Χαμηλών τόνων, μεθοδική, με μεγάλες αντοχές στη σκληρή δουλειά και με ευαισθησίες, η Μυρσίνη Ζορμπά στην πρώτη συνέντευξη ως υπουργός Πολιτισμού μιλάει για το όραμά της και τη νέα εκκίνηση του υπουργείου.

Συνέντευξη

• Πώς αποφασίσατε να επιστρέψετε στην πολιτική, κ. Ζορμπά;

Δεν ήμουν ποτέ επαγγελματίας πολιτικός, αλλά είχα τη βαθιά πεποίθηση ότι η πολιτική είναι ο τρόπος να αντιμετωπίζουμε τα μεγάλα προβλήματα. Αυτό με οδήγησε. Συχνά λέω ότι είμαι με το κόμμα του πολιτισμού, αλλά κι αυτό χρειάζεται πολιτική για να αναδειχθεί.

• Πότε ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για τον πλήρη κατάλογο των ακινήτων του ΥΠΠΟΑ που εξαιρούνται από τα 10.119 της λίστας του υπουργείου Οικονομικών;

Συγκροτείται από τη γενική γραμματέα και έχει προχωρήσει αρκετά. Ο αριθμός τους θα ξεπεράσει τα χίλια. Η ταυτοποίηση θα γίνει από όλες τις Εφορείες Αρχαιοτήτων και θα δοθεί στη δημοσιότητα μέσα στον Νοέμβριο.

• Θα αποδοθούν ευθύνες για το ανθρώπινο λάθος που έγινε, το οποίο θα είχε αποφευχθεί αν λειτουργούσε το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο;

Σαφώς υπάρχουν ευθύνες· συνδέονται όμως με βαθύτερα προβλήματα, όπως είναι η ολοκλήρωση του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου. Ξεκίνησε το 2011, εξαγγέλθηκε το 2013 ότι ολοκληρώνεται, αλλά δεν μπόρεσε να ενταχθεί σε εκείνο το ΕΣΠΑ και χρειάστηκε να μπει στο καινούργιο. Σήμερα, εξετάζουμε όλες τις παραμέτρους, τις Εταιρείες που εμπλέκονται, τους αναδόχους και τους τρόπους που λειτούργησε το σύστημα και δεν ολοκληρώθηκε.

Παραδόθηκε μεν, αλλά δεν μπορούσε να λειτουργήσει, γεγονός που βρήκαμε μπροστά μας πρόσφατα. Διότι, αν υπήρχε το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο, δεν θα είχε συμβεί τίποτα. Ωστόσο θα πω άλλη μια φορά ότι ο Νόμος εξαιρεί τους αρχαιολογικούς χώρους, τα μνημεία, τα μουσεία και η εξαίρεση είναι μορφή ασφάλειας και προστασίας.

Ο κατάλογος που καταρτίζεται είναι η απρόσκοπτη συνέχεια της εξαίρεσης. Η ιστορία πήρε τη μορφή αντιπολίτευσης. Μόνο που η πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι το κατάλληλο πεδίο για να αντιπολιτευόμαστε. Θα έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη ψυχραιμία και υπομονή, διότι το ζήτημα ανέκυψε πριν από ενάμιση μήνα και μέσα στον Νοέμβριο θα έχει κλείσει.

• Μετά από πολλά χρόνια μια γυναίκα υπουργός Πολιτισμού διατυπώνει όραμα, τολμηρό μάλιστα, καθώς αφορά την αλλαγή κατεύθυνσης της εθνικής συνείδησης και της εθνικής δημιουργίας για τον πολιτισμό. Εχετε θέσει χρόνο υλοποίησης των 7 Σχεδίων που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της προσέγγισής σας, που είναι κοινωνικο-πολιτισμική;

Ο ρεαλισμός επικράτησε, διαφορετικά θα βλέπατε περισσότερα Σχέδια. Θεωρώ ότι είναι το μίνιμουμ που πρέπει να κάνουμε για την πορεία μας προς μια σύγχρονη πολιτιστική πολιτική. Ολοι οι προηγούμενοι υπουργοί Πολιτισμού είχαν όραμα, αλλά δεν μπορεί εύκολα να διατυπωθεί σε ένα μεγάλο υπουργείο όπου οι καθιερωμένες γραμμές πλεύσεις είναι πολύ βαριές. Είναι μεγάλη και περιφερειακή η Αρχαιολογική Υπηρεσία και θυμηθείτε ότι πάντα ο γενικός γραμματέας είναι αρχαιολόγος. Πρόσφατα ψηφίστηκε θέση ειδικού γραμματέα για τον σύγχρονο πολιτισμό...

• Πότε αναλαμβάνει καθήκοντα;

Μετά τις Κρίσεις, μέχρι τα Χριστούγεννα. Είμαστε στην τελική φάση και προσβλέπουμε σ’ αυτό γιατί θα είναι το δεύτερο σημείο αναφοράς. Επομένως, το όραμα για να ανασάνει, να εκφραστεί, να το συμμεριστούν οι άλλοι, έχει ανάγκη από υπέρβαση που εδράζεται στα ζητήματα που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του υπουργείου.

Είναι η Αρχαιολογική Υπηρεσία, με όλα τα θέματά της, έχει μεγάλη έρευνα, πολύ κόσμο. Υπολογίζουμε ότι το 80% των προϋπολογισμών και των ανθρώπων ασχολούνται με την Πολιτιστική Κληρονομιά. Από την άλλη, ο σύγχρονος πολιτισμός πιέζει. Πιέζεται ο μηχανισμός από τις επιλογές και τις μεθόδους, γιατί τα θέματα αντιμετωπίζονται κλαδικά. Ξεχωριστά ο κινηματογράφος, το θέατρο κ.λπ. Η σύνδεσή τους είναι ζητούμενο στην εποχή μας.

• Σας ασκήθηκε κριτική ότι τα Σχέδια που παρουσιάσατε είναι θεωρητικά.

Προσπαθήσαμε να βάλουμε ένα πλαίσιο σύγχρονο, που λέει αυτά που συζητιούνται σήμερα στην Ευρώπη και σε παγκόσμια κλίμακα. Είναι σημαντικό για την εξωστρέφειά μας. Το κριτήριο που βλέπουμε τον εαυτό μας είναι και το κριτήριο των άλλων. Δεν είμαστε εδώ μόνο για κατανάλωση εσωτερική.

Το Παρατηρητήριο Εθνικού Πολιτισμικού Κεφαλαίου είναι η βάση με την οποία συζητάμε πρακτικές για επόμενες πολιτικές και είναι θεωρητικό κομμάτι. Το δεύτερο, όμως, είναι η Περιφερειακή Πολιτική του σύγχρονου πολιτισμού, την οποία δουλεύουμε για να βγάλουμε προς τα έξω.

Είναι ο Νέος Οργανισμός Βιβλίου και Ανάγνωσης, γνωστό θέμα που το περιμένουν πολλοί με αγωνία, θα έλεγα. Ο Πολιτισμός και Παιδιά είναι προτεραιότητα που μπορεί στο μέλλον να αλλάξει την πλεύση του υπουργείου. Τέλος, είναι οι Νέοι Δημιουργοί και Καλλιτέχνες, η σχέση Πολιτισμού-Αθλητισμού και το «Ακροπόλ». Επομένως, τα 6 από τα 7 Σχέδια είναι εντελώς πρακτικά και γι’ αυτό θα κριθούμε.

• Η ενασχόλησή σας με το υπουργείο Πολιτισμού είναι από παλιά, καθώς διατελέσατε σύμβουλος του Θάνου Μικρούτσικου το 1994. Υπάρχει κάποια συνέχεια, τουλάχιστον σε ορισμένα πράγματα;

Δυστυχώς δεν είναι ορατή όπως θα τη θέλαμε. Δηλαδή το Εθνικό Πολιτιστικό Δίκτυο Πόλεων του Θάνου Μικρούτσικου είναι κάτι που έμεινε μετέωρο, η συνέχεια όμως είναι αυτή που επιχειρούμε σήμερα. Το ίδιο συμβαίνει με το Μητρώο Πολιτιστικών Φορέων που έγινε από τον Παύλο Γερουλάνο.

Εμεινε ανενεργό για μεγάλο διάστημα και τώρα το ξαναπιάνουμε με μεγαλύτερο ενθουσιασμό, μετά από πρόταση της Υπηρεσίας. Επομένως υπάρχουν συνέχειες οι οποίες δεν είναι ορατές. Φτάνει κανείς να έχει την ευαισθησία να ψάξει όχι στα εκκωφαντικά, αλλά πιο κάτω.

• Υπάρχουν προτάσεις που μεθοδεύετε για την προώθηση του ελληνικού λογοτεχνικού βιβλίου στο εξωτερικό;

Αμεσα θα ανοίξουμε διάλογο με το εξωτερικό ο οποίος θα μας δώσει καινούργιες ιδέες και τη δυνατότητα να πούμε τις δικές μας. Εχουμε ανάγκη την εξωστρέφεια. Οντως χρειάζεται καινούργιο πρόγραμμα προώθησης. Θα ανακοινώσουμε το πρόγραμμα τον Ιανουάριο και θα είναι ρεαλιστικό, με ανθεκτικότητα, χωρίς παθογένειες.

Πιστεύουμε στην αξία του ελληνικού λογοτεχνικού και του επιστημονικού βιβλίου, των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Το κριτήριό μας θα είναι να προωθήσουμε εκδόσεις που βγαίνουν από πραγματικούς εκδοτικούς οίκους επειδή είναι καλά βιβλία και η επιδότησή τους τούς δίνει τη δυνατότητα να ξεπεράσουν ένα ποσοστό του κόστους.

• Την περασμένη εβδομάδα ψηφίστηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την Ιδρυση Μητροπολιτικού Οργανισμού Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης, θετικό βήμα και αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας στο ΥΠΠΟ.

Παρ’ ότι έγινε στείρα αντιπολίτευση, για την οποία λυπάμαι, ήμουν η τυχερή που, μετά από τόσους υπουργούς, από την παρούσα κυβέρνηση αλλά και προηγούμενοι που δούλεψαν μαζί με φορείς από την πόλη της Θεσσαλονίκη, το νομοσχέδιο ψηφίστηκε. Είναι εξαιρετικό παράδειγμα για το μέλλον. Η συνεργασία, η δυνατότητα να βάλουμε σε νέο επίπεδο ακόμα και τη χρηματοδότηση, επιβραβεύοντας εκείνους που είναι πιο δραστήριοι, έχουν παρουσία στο νομοσχέδιο.

Θα το δούμε να υλοποιείται όπως και την προκήρυξη θέσεων καλλιτεχνικών διευθυντών, που είναι δημόσια δέσμευσή μου. Η επιλογή του καλλιτεχνικού διευθυντή θα γίνει με διαφανή διεθνή διαγωνισμό και είμαι χαρούμενη γι’ αυτό. Πιστεύω ότι κόβεται ένας ομφάλιος λώρος, γιατί δεν υπάρχει λόγος ο υπουργός να διορίζει τον διευθυντή.

• Με αυτό τον τρόπο μόλις προχθές προχωρήσατε στη δημόσια προκήρυξη της θέσης καλλιτεχνικού διευθυντή για το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Τι σας οδήγησε στην απόφαση να μην ανανεώσετε τη θητεία της κ. Κοσκινά; Η ίδια έχει δηλώσει ότι δεν επαρκούν οι οικονομικοί πόροι για την έναρξη της λειτουργίας του μουσείου, που από ό,τι φαίνεται αναβάλλεται πάλι.

Η προκήρυξη αφορά και το ΕΜΣΤ και θα ισχύσει για άλλους οργανισμούς στο μέλλον. Ασφαλώς σταθμίζονται κατά περίπτωση και παράγοντες, όπως η αποτελεσματική λειτουργία, η ολοκλήρωση των έργων, η συνεργασία Δ.Σ. και διευθυντή, οι υπερβάσεις κ.λπ. Ασφαλώς υπάρχουν οργανισμοί όπου η προσπάθεια και η αποτελεσματικότητά τους επιβάλλουν δεύτερη θητεία, προκειμένου να ολοκληρώσουν τον κύκλο τους. Και αυτό θα το κάνουμε με περίσκεψη.

Η κυρία Κοσκινά μπορεί εάν το επιθυμεί να θέσει υποψηφιότητα, ωστόσο δεν θεωρώ ότι η επίκληση των περιορισμένων πόρων είναι επαρκής σε έργα που καρκινοβατούν από την έλλειψη επιχειρησιακών σχεδίων και την ασάφεια ως προς τα χρονοδιαγράμματα. Η προκήρυξη δεν θα καθυστερήσει το άνοιγμα του ΕΜΣΤ, αντίθετα θεωρώ ότι μπορεί να του δώσει νέα ώθηση και πιο αποτελεσματική διαχείριση.

• Ποια είναι η οικονομική κατάσταση στο υπουργείο; Έχετε χρήματα στα ταμεία;

Η ίδια με πέρυσι, πρόπερσι... Χρειαζόμαστε αναδιάρθρωση σε πολλά επίπεδα. Τα χρήματα σίγουρα λείπουν από κάποια προγράμματα ωστόσο δεν θα σταθώ σε αυτό. Πιστεύω ότι πρέπει να αναβαθμίσουμε την έννοια του πολιτισμού, των τεχνών και τη σημασία τους για να απαιτήσουμε μεγαλύτερη χρηματοδότηση από το 0,26%.

Με εκσυγχρονισμό σε Οργανισμούς όπως είναι το ΤΑΠ μπορούμε να έχουμε περισσότερα έσοδα. Εκεί γίνεται σοβαρή δουλειά. Τα αποτελέσματα θα φανούν και από τα έσοδα που θα είναι αυξημένα.

Είναι αρμοδιότητα του κ. Στρατή με τον οποίο συνεργαζόμαστε άψογα. Το Ταμείο βρίσκεται σε φάση εξυγίανσης και καταλαβαίνω γιατί ορισμένα ζητήματα είναι χρόνια. Δεν μπορούσε να βρεθεί λύση γιατί χρειαζόταν διαφορετική μέθοδος προσέγγισης.

• Υπάρχει σωρεία διαμαρτυριών από τους έκτακτους υπαλλήλους που καταγγέλλουν προσλήψεις από το παράθυρο. Τι συμβαίνει;

Καμία πρόσληψη από το παράθυρο. Τριακόσιοι πενήντα εργαζόμενοι κατέφυγαν στα δικαστήρια και κέρδισαν μια απόφαση με βάση την οποία διορίστηκαν. Θεωρούμε σημαντικό και θέλουμε να υπάρχουν μόνιμοι υπάλληλοι. Τα τελευταία χρόνια, όμως, οι μνημονιακές υποχρεώσεις οδήγησαν, περισσότερο από πριν, στους έκτακτους. Εχουμε ζητήσει από το υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης μεγάλο αριθμό εργαζομένων. Διαπραγματευόμαστε και ελπίζουμε ότι θα οριστικοποιηθεί σύντομα και με ορίζοντα πενταετίας η πρόσληψη προσωπικού.

• Για τα Γλυπτά του Παρθενώνα τι στάση θα κρατήσετε;

Προσδιορίσαμε συνάντηση με την Επιτροπή, έχουμε συζητήσει εσωτερικά και με τον κ. Παντερμαλή. Θέλουμε να είμαστε ήρεμη δύναμη, σταθερή, επίμονη, που δεν χρησιμοποιεί ευκαιριακές καταστάσεις προκειμένου να διεκδικήσει αυτό που πρέπει.

• Τι θέλετε να αφήσετε ως παρακαταθήκη στο υπουργείο Πολιτισμού;

Την περιφερειακή πολιτική για τον σύγχρονο πολιτισμό. Θα ήθελα ο σύγχρονος πολιτισμός με επάρκεια να κοιτάξει προς το παρελθόν που είναι η πολιτιστική κληρονομιά και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, διορατικότητα και γνώση της Ιστορίας μας να κοιτάξει προς το μέλλον, προς τους νέους ανθρώπους, την κοινωνία.

Και φυσικά, ο Οργανισμός Βιβλίου και το «Ακροπόλ» – θα χαιρόμουν να τα δούμε να υλοποιούνται. Ταυτόχρονα προσβλέπουμε στην Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα προκειμένου να έχουμε ένα παράδειγμα πραγματικά ευρωπαϊκό: μια πόλη που η σχέση πολιτιστικών πρακτικών της τέχνης με τους πολίτες είναι καθημερινή και παραγωγική.

• Θεωρείτε ότι η κυβέρνηση θα πάει για εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2019;

Το πιστεύω, το εύχομαι και το ελπίζω.

• Υπάρχει κάποια ιστορία από την παιδική σας ζωή που σας χαρακτήρισε;

Η εφημερίδα που με έστελνε η μητέρα μου να της αγοράσω από το περίπτερο, πριν ακόμα πάω στο σχολείο, και τη διάβαζε μόλις σηκωνόταν από το κρεβάτι. Ενα παράδειγμα πόσο βαθύ μπορεί να είναι για το παιδί το πολιτισμικό βίωμα. Λέω πολιτισμικό γιατί δεν είναι μόνον η εφημερίδα και η ανάγνωση της μητέρα μου, που είναι σημαντικά, αλλά γιατί η εφημερίδα ήταν η «Αυγή» και έπρεπε να την τυλίγω να μη φαίνεται.

Βέβαια όταν πήγα στο σχολείο και μας ρώτησε η δασκάλα, έσπευσα να πω ότι οι δικοί μου διάβαζαν «Αυγή» και φανέρωσα το μυστικό στα μέσα του 1950, όπου βασίλευε ο φόβος και η ανασφάλεια στις αριστερές οικογένειες. Η πολιτική μας είναι το διάβασμα. Και να σας πω ότι η μητέρα μου είναι 90 ετών, συνεχίζει το πρωινό πάθος της και πλέον διαβάζει «Εφημερίδα των Συντακτών».

Αρκεί η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης από τον Κώστα Σημίτη;

• Συνεργαστήκατε με τον Κώστα Σημίτη που συνέδεσε την πολιτική του με τον εκσυγχρονισμό, τον εξευρωπαϊσμό, την ήπια εξωτερική πολιτική και τις φιλικές σχέσεις με τους γείτονες στα Βαλκάνια. Τι θεωρείτε ότι έχει μείνει έως τις μέρες μας; Και πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι οι υπουργοί-συνεργάτες του Τσουκάτος, Μαντέλης και πρόσφατα ο Γιάννος Παπαντωνίου, κατηγορούνται για οικονομικά σκάνδαλα διαφθοράς και ενώ πολλοί περιμένουν να πάρει θέση, ο Κώστας Σημίτης βρίσκεται σε διαρκή αφωνία;

Κατά τη γνώμη μου, η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και η εξωτερική πολιτική που εξομάλυνε τις σχέσεις με τους γείτονες είναι μια θετική ροπή που βρήκε συνέχεια και αποτελεί κεκτημένο της χώρας. Οι μεταρρυθμίσεις, από την άλλη μεριά, που συνδέθηκαν με τον εκσυγχρονισμό, είχαν στη ρίζα τους την επίγνωση ότι η χώρα πρέπει να μπει σε τροχιά ορθολογικής διαχείρισης, σε μια ήπια, σε σχέση με όσα είδαμε μετά στα χρόνια της κρίσης, λιτότητα προκειμένου να συγκρατήσει τα ελλείμματα και το χρέος.

Ωστόσο, αυτό έγινε χωρίς τον βαθμό κοινωνικής δικαιοσύνης που θα έπρεπε. Επικράτησε η αντίληψη ότι έπρεπε όλοι να αναλάβουν εξίσου τα βάρη, αλλά η πραγματικότητα απέδειξε ότι οι πιο ισχυροί κατάφερναν να τα αποφεύγουν, καθώς η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή δεν περιορίστηκαν, οι ρυθμοί ανάπτυξης ευνοούσαν ορισμένα κοινωνικά στρώματα και δεν υπήρξαν ισχυρές κοινωνικές πολιτικές υπέρ των πιο ευάλωτων.

Επίσης, οι Ολυμπιακοί Αγώνες έβαλαν τη χώρα σε δοκιμασία και οδήγησαν σε έργα μεγάλου κόστους, αλλά τότε μόνο μια μικρή ομάδα ανθρώπων γύρω από το ΚΚΕ Εσωτερικού είχαμε εκφραστεί κριτικά απέναντί τους. Από την άλλη μεριά, υπήρξαν μεγάλα έργα που ολοκληρώθηκαν αλλά, και πάλι, μέσα τους κρύφτηκε αρκετή διαφθορά.

Εκτιμώ τον Κώστα Σημίτη, είναι συστηματικός, αφοσιωμένος στους στόχους του, έμπειρος και διορατικός. Εργάστηκα μαζί του και εκτίμησα τον ορθολογισμό και την αναλυτική του σκέψη. Πιστεύω ότι η διαφθορά ορισμένων πολιτικών συνεργατών και υπουργών των κυβερνήσεών του αδικούν την εικόνα του.

Οντως, όταν εμπλέκονται σε σκάνδαλα κοντινοί συνεργάτες, τότε συνήθως διατυπώνονται κατηγορίες για ευθύνες στον επικεφαλής. Αλλά η πολιτική ευθύνη δεν μπορεί να σημαίνει και συνενοχή. Την πολιτική ευθύνη την έχει πάρει ο Κώστας Σημίτης, στα βιβλία του έχει αφηγηθεί και αναλύσει τα γεγονότα, έχει αποτυπώσει τον τρόπο σκέψης του. Περιμένουμε κάτι περισσότερο; Οι δηλώσεις του είναι ειλικρινείς όταν λέει ότι σε εποχές ταχείας ανάπτυξης τα οικονομικά σκάνδαλα δεν μπορούν δυστυχώς να αποφευχθούν, αλλά φτάνει αυτό;

• Εκπροσωπήσατε την ελληνική κυβέρνηση στις εκδηλώσεις μνήμης για τους πεσόντες πολέμου στην Αλβανία, που σημαδεύτηκαν από τον θάνατο του ομογενούς Κώστα Κατσίφα. Τι συνέβη στην εκδήλωση και τι γνώμη έχετε για το περιστατικό;

Τα συναισθήματα ήταν πολύ πυκνά στον τόπο όπου οχτώ χιλιάδες Ελληνες στρατιώτες σκοτώθηκαν στο άνθος της νιότης τους το 1940. Για οκτώ περίπου δεκαετίες τα βουνά των συνόρων ήταν κρανίου τόπος, αλλά σήμερα οι επιτροπές που έχουν συσταθεί, αλβανική και ελληνική, εργάζονται συστηματικά και αθόρυβα για την ταυτοποίηση των Ελλήνων ώστε να αποδώσουμε τιμές και να θάψουμε τους νεκρούς μας.

Στην τελετή μνήμης ήταν παρόντες αντιπροσωπεία της αλβανικής κυβέρνησης, οι κοινότητες από τα γύρω χωριά που ήταν σημαιοστολισμένα, κόσμος που είχε έρθει με πούλμαν από την Ελλάδα. Ακούσαμε ότι το πρωί υπήρξε επεισόδιο με ομογενή που κρατούσε καλάσνικοφ και ήταν μέσα στο Πολιτιστικό Κέντρο, όπου αργότερα βρεθήκαμε όλοι εμείς.

Τίποτα άλλο. Κατά την επιστροφή είδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το τραγικό γεγονός, αναστατώθηκα και λυπήθηκα. Ταυτόχρονα συνειδητοποίησα τι θα μπορούσε να είχε συμβεί με τόσο κόσμο και παιδιά σε μια ειρηνική γιορτή. Σκέφτηκα ότι τουλάχιστον αποφύγαμε το χειρότερο. Οι έρευνες θα δείξουν πώς ακριβώς συνέβη το γεγονός, το οποίο δυστυχώς επιχειρήθηκε να εργαλειοποιηθεί.

* Έντυπη έκδοση

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Κατηγορηματική η Μ. Ζορμπά για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
Ο πολιτισμός πιο κοντά στους νέους και στο ευρύ κοινό

Η βιογραφία της αθηναϊκής συνοικίας του Αγίου Παύλου

 Sylvia Christina Staikou 

ΑΘΗΝΑ

KATHIMERINI.GR

Η βιογραφία της αθηναϊκής συνοικίας του Αγίου Παύλου, Του Νίκου Βατόπουλου | Kathimerini

Ο ιστοριοδίφης Κώστας Χρ. Χατζιώτης μας δίνει ένα λεπτομερές χρονικό της παλιάς συνοικίας πλησίον του σταθμού Λαρίσης.

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

ΚΩΣΤΑΣ ΧΡ. ΧΑΤΖΙΩΤΗΣ
Η παλιά γειτονιά
Πλατεία Βάθης - Αγιος Παύλος - Σιδηροδρομικοί σταθμοί
εκδ. Παρισιάνου, σελ. 234

Βίκτωρος Ουγκώ και Ακομινάτου βρισκόταν ώς τις αρχές της δεκαετίας του 1960 το πατρογονικό σπίτι του Κώστα Χρ. Χατζιώτη, του μοναδικού σε αφηγηματική δεινότητα εργάτη της αθηναϊκής ιστορίας και μικροϊστορίας. Από εκείνο το «παρατηρητήριο» ο μικρός Κώστας Χατζιώτης έζησε την καθημερινότητα της παλιάς συνοικίας του Αγίου Παύλου, κοντά στον σταθμό Λαρίσης, στη δεκαετία του ’30, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο. Αργότερα, ως νέος, είδε τη δραματική αλλαγή της γειτονιάς με τις κατεδαφίσεις των παλιών σπιτιών και την καταστροφή της μικρής κλίμακας, και τώρα, σε ώριμη ηλικία, μας δίνει ένα μεγάλο δώρο. Τη βιογραφία της γειτονιάς του. Ο Κώστας Χρ. Χατζιώτης ανήκει σε εκείνους τους παλιούς Αθηναίους που από πολύ μικρή ηλικία είχαν το χάρισμα της φυσικής περιέργειας και παρατηρητικότητας. Αυτό το προσόν, σε συνδυασμό με το ταλέντο για έρευνα και συσχετισμό του υλικού, έχει αναδείξει τα βιβλία του Κώστα Χατζιώτη σε βασικό ανάγνωσμα για όποιον ενδιαφέρεται για την Αθήνα του 19ου και του 20ού αιώνα. Αλλά στο πρόσφατο βιβλίο για τον Αγιο Παύλο, ο Κώστας Χατζιώτης μας δίνει το πιο προσωπικό του βιβλίο, γραμμένο με ένα κράμα στοχασμού και πικρίας, καθώς η γειτονιά είναι εδώ και πολλά χρόνια αγνώριστη και ο ίδιος ένας «ξένος». Ωστόσο οι αναμνήσεις του αναβλύζουν και τα στοιχεία που συγκέντρωσε γι’ αυτήν την τόσο όμορφη συνοικία της Αθήνας μάς οδηγούν σε μια μοναδική αποθησαύριση τεκμηρίων. Μαζί με τον Αγιο Παύλο, ανασταίνονται συνειρμικά και άλλες συνοικίες της Αθήνας.

Ο επίλογος των Δεκεμβριανών. Μάρνη και 3ης Σεπτεμβρίου.

Η συνοικία του Αγίου Παύλου είχε όριο την οδό Μάρνη (πρώην Κυκλοβόρου) προς τους σταθμούς Πελοποννήσου και Λαρίσης. Συνόρευε με την πλατεία Καραϊσκάκη και είχε όλα τα γνωστά και οικεία μιας συνοικίας. Μια εκκλησία (ο Αγιος Παύλος ανεγέρθηκε το 1905-07), πολλές κατοικίες, διερχόμενους πραματευτάδες, δρόμους με λακκούβες και πολλούς αστούς. Το 1935 κατοικούσαν στη συνοικία 62 δικηγόροι και 75 ιατροί.

Αντλώντας στοιχεία και από τους οδηγούς Ιγγλέση (1910-1940), σε συνδυασμό με τα δικά του βιώματα, ο Κώστας Χατζιώτης εξυφαίνει το χρονικό της συνοικίας σαν βιογράφηση προσώπου. Από τα πρώτα χρόνια του Μιχαήλ Βόδα και του πρώτου οικιστή της Βάθειας, Νικόλαου Γεωργακόπουλου, η ιστόρηση φθάνει στα μεταπολεμικά χρόνια αλλά κορυφώνεται στην περίοδο 1935-1950, κατά τη διάρκεια των οποίων ο Κώστας Χατζιώτης ζούσε τον καθημερινό παλμό του Αγίου Παύλου.

Τέρμα Αγίου Κωνσταντίνου στην υπό διαμόρφωση πλατεία Καραϊσκάκη. Στο εικονιζόμενο κτίριο στεγαζόταν το τυπογραφείο Κωβαίου.

Μοναδικές οι περιγραφές... Οι αναμνήσεις από τη Σχολή Σαλβάνου, οι αναφορές στα θέατρα και στους κινηματογράφους, στα τυπογραφεία και τα φαρμακεία, οι πικρές ιστορίες από την Κατοχή και τον Εμφύλιο, ο στοχασμός πάνω στα όμορφα σπίτια και στο δέσιμο των γειτόνων. Το βιβλίο του Κώστα Χρ. Χατζιώτη είναι πολύτιμο, κυρίως χάρη στη μοναδικότητα του βιώματος μέσα από το οποίο μας προσφέρεται.

____________
http://www.kathimerini.gr/992495/gallery/politismos/vivlio/h-viografia-ths-a8hnaikhs-synoikias-toy-agioy-payloy?fbclid=IwAR0pA0jBKVgcdd4YqHBBJP4WiV7n_bYuQf9gXll20BQ5KpKS2f-Yw6UuumE

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ (1852-1919),: ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ

Dionisis Vitsos

ΖΑΚΥΝΘΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ: ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ

Ελύσσαξαν στ' αλήθεια οι δημοσιογράφοι,
Την πένα τους βουτούνε σε ξύδι και χολή,
Κτυπά ο ένας άλλον με δίκοπο ξουράφι,
Και βρίζονται με τρόπο κι ευγένεια πολλή.
Πω! πω! τι νταβατούρι, αντάρα και κακό!
Ακόμ' απ' τον Τρικούπη δεν πήραν μερδικό.

Ένας τον άλλον λέγει τρελό, ξετσιπωμένο,
μπερμπάντη, βαγαπόντη, και πρώτο μασκαρά,
Κι ο άλλος κακοήθη, κονδύλι πουλημένο,
Σαποκοιλιά, τραμπούκο και δούλο του παρά.
Πω! πω! τι νταβατούρι, αντάρα και κακό!
Ακόμ' απ' τον Τρικούπη δεν πήραν μερδικό.

Απ' το ταμείο έξω στρωμένοι στη λιακάδα
Φωνάζουνε και ήχος ακούεται βαρύς,
Και μες σ' αυτή τη νέα μελωδική καντάδα
Βογκά η μια κι η άλλη φτωχή εφημερίς.
Πω! πω! τι νταβατούρι, αντάρα και κακό!
Ακόμ' απ' τον Τρικούπη δεν πήραν μερδικό.

Εχάλασε ο κόσμος, το έθνος μας ετάφη,
Γυρίζει και κοιτάζει παντού καταστροφές,
Απηλπισμένοι σκούζουν οι δημοσιογράφοι,
Αφού γι' αυτούς θα λείψει ο τακτικός λουφές.
Πω! πω! τι νταβατούρι, αντάρα και κακό!
Ακόμ' απ' τον Τρικούπη δεν πήραν μερδικό.

Θε να χαθούν για πάντα τόσες κρυφές ελπίδες,
Πολλή οικονομία το έθνος δεν βαστά...
Δώστε παρά καμπόσο και στις εφημερίδες,
Και θα ιδείτε τότε πώς τρέχουμε μπροστά.
Πω! πω! τι νταβατούρι, αντάρα και κακό!
Ακόμ' απ' τον Τρικούπη δεν πήραν μερδικό.

Αμμ' τι; χωρίς παράδες πράμα ποτέ κανένα
Μπορεί να προχωρήσει μια πιθαμή μπροστά;
Μα την Αγία Λαύρα και το εικοσιένα
Εμείς σας λέμε λόγια Ρωμαίικα, σωστά.
Πω! πω! τι νταβατούρι, αντάρα και κακό!
Ακόμ' απ' τον Τρικούπη δεν πήραν μερδικό.

Αν θες και συ, Τρικούπη, να έβγεις τώρα πέρα,
Φασκέλωσε κι εκείνα, φασκέλωσε κι αυτά,
Και χάραξε απάνω στη νέα σου παντιέρα
Με γράμματα μεγάλα "λεφτά, λεφτά, λεφτά".
Τότε θα πάψει τόση αντάρα και κακό,
Αφού σ' εμάς, Τρικούπη, θα δώσεις μερδικό.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ (1852-1919),

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ  "ΜΗ ΧΑΝΕΣΑΙ", 1880

Υπάρχει πολιτική ευθύνη για τα τηλεοπτικά λύματα;

   ΚΟΙΝΩΝΙΑ    

γράφει ο Στέλιος Ελληνιάδης *

Ο ΣΥΡΙΖΑ κόντεψε να γίνει ο φορέας μιας σημαντικής, ορατής και χειροπιαστής αλλαγής. Μπορεί οι πολίτες να μην έπαιρναν της μετρητοίς ότι θα έσχιζε τα μνημόνια και θα τα καταργούσε με ένα άρθρο, αναγνωρίζοντας σ’ αυτές τις μεγαλοστομίες την καθιερωμένη δόση προεκλογικής (αν και ανεπίτρεπτης για την Αριστερά) υπερβολής, αλλά πολλοί περίμεναν, και με μεγαλύτερη αγωνία και προσδοκία οι αριστεροί, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα αξιοποιούσε το άριστο δυναμικό της κοινωνίας και την ιδιαίτερη επιρροή του σε ορισμένους σημαντικούς τομείς, όπως είναι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, στα οποία επικρατούσε τερατώδης ασυδοσία, οικονομική, πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική.

Αν σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας τα ΜΜΕ ασκούν ισχυρότερη επιρροή από την οικογένεια, το σχολείο, το βιβλίο, τη δικαιοσύνη και την εκκλησία, πώς παραχωρείται αυτό το πολύτιμο δικαίωμα σε επιχειρηματίες αμφίβολης πρόθεσης και κουλτούρας; Με δεδομένο ότι δεν αξιολογήθηκαν για την κοινωνική, πολιτισμική και ηθική τους επάρκεια. Αντιθέτως υπάρχουν εμπλοκές σε υποθέσεις λαθρεμπορίου, ξεπλύματος, τζόγου, βίας, ακόμα και ναρκωτικών. Είναι επιτρεπτό, λοιπόν, για μια προοδευτική κυβέρνηση να εκχωρεί αυτό το πανίσχυρο όπλο μαζικής επιρροής σε οργανωμένα συμφέροντα με εξαιρετικά χαμηλό συντελεστή ποιότητας;

Πώς αποκτά ένας επιχειρηματίας το δικαίωμα να ορίζει αυθαίρετα ποια είδηση και με ποιο τρόπο και περιεχόμενο θα μεταδοθεί και ποια θα αποκλειστεί; Να επιλέγει ποιον πολιτικό θα προβάλλει ως υποψήφιο βουλευτή στις εκλογές και ποιον θα βλάψει αποκλείοντας ή θάβοντας τον προκειμένου να έχει εξαρτώμενους αξιωματούχους και να επηρεάζει τη σύνθεση του Κοινοβουλίου έως και τον διορισμό κάποιων σε υπουργικούς θώκους; Αυτά δεν αποτελούν υποθέσεις εργασίας. Όλοι ξέρουν ότι συμβαίνουν. Είναι, όμως, συμβατά με τη δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος; Και μπορεί κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες να υπάρξει δημοκρατική αγωγή του πολίτη;

Ασυδοσία

Ο Σεφερλής και οι συμπαίκτες του τραγουδούν με άλλα λόγια –τάχα μου σατιρικά- 

το τραγούδι «Είμαστε δυο, είμαστε τρεις…» του Μίκη Θεοδωράκη! Έχει αυτός ο τόπος καμιά ελπίδα; (φωτό από τον Αντένα)

Αλλά και πέρα από την πολιτική χειραγώγηση. Με ποια κριτήρια αποκτάει ένας ιδιώτης ή ένα τραστ την εξουσία να καθορίζει αυθαίρετα το είδος ψυχαγωγίας και διασκέδασης που προσφέρεται στην κοινωνία; Να καθορίζει τι είναι ωραίο και τι είναι άσχημο, τι είναι καλό και τι είναι κακό, τι είναι ηθικό και τι ανήθικο, τι είναι πολιτισμικά επιθυμητό και τι όχι; Τι είναι καλό για να δουν τα παιδιά και τι είναι κακό για τη διαπαιδαγώγηση και την ψυχική τους υγεία; Μπορεί έτσι να προαχθεί ο πολιτισμός σε μεγάλη κλίμακα και να ανέβει το επίπεδο της κοινωνίας συνολικά; Είναι γνωστές οι καταστροφικές επιπτώσεις αυτού του μοντέλου σε πολλές χώρες και πολιτισμούς.

Δεν θα έπρεπε κάθε μέσο, κάθε εργαλείο, κάθε φορέας, κάθε πολιτική και κοινωνική συνιστώσα, από το νηπιαγωγείο μέχρι τα ΚΑΠΗ και από τις ποδοσφαιρικές ομάδες μέχρι τα κόμματα, να καλλιεργεί, να ενισχύει, να αναπτύσσει και να διαδίδει ό,τι καλύτερο διαθέτει ο τοπικός και παγκόσμιος πολιτισμός; Να προάγει τις κοινά αποδεκτές αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της ειρήνης, της ισότητας, των δικαιωμάτων, της δικαιοσύνης, της γνώσης, της αλληλεγγύης, της άμιλλας, του διεθνισμού και του πατριωτισμού; Να υποστηρίζει, να αναδεικνύει και να προβάλλει ό,τι καλύτερο υπάρχει κι ό,τι καλύτερο δημιουργείται στις τέχνες και τα γράμματα; Να δίνει λόγο στους καλύτερους και με ήθος δημοσιογράφους, συγγραφείς, επιστήμονες, διανοητές, καλλιτέχνες, αθλητές, εργαζόμενους και άλλους δημιουργικούς πολίτες και όχι στους χειρότερους, στους πιο αμόρφωτους και πιο κατάπτυστους; Αυτά δεν πρέπει να είναι τα βασικά κριτήρια για τις τηλεοπτικές άδειες σε κάθε υγιή κοινωνία;

Δεν θα έπρεπε κάθε μέσο να είναι συντονισμένο μέσα από μια ποικιλία ρόλων και απόψεων στον κοινό στόχο για τη δημιουργία μιας συνεχώς βελτιούμενης «πολιτείας» που θα έχει όλα τα προσόντα για να σταθεί όρθια με αξιοπρέπεια, σθένος και προοπτική μέσα σε ένα κόσμο ανταγωνιστικό και επιθετικό;

Και ποιος μπορεί να είναι αυτός ο στόχος; Όχι, βέβαια, αισχρά τηλεοπτικά προγράμματα, βαλτώδεις εφημερίδες, αξιοθρήνητα κοινωνικά πρότυπα, διεφθαρμένοι και κατώτερης ποιότητας πολιτικοί, γραφιάδες και εκφωνητές-βαποράκια των ιδιοκτητών των ΜΜΕ και των πολιτικών γραφείων.

Κατώτερη των περιστάσεων

Μ’ αυτή την «πραγματική πραγματικότητα», μπορεί ο τόπος, οποιοσδήποτε τόπος, οποιαδήποτε κοινωνία, οποιοδήποτε κράτος, να ξεφύγει από το τέλμα, από τον πάτο, από το βούρκο, να ορθοποδήσει, να εξυγιανθεί και να δημιουργήσει; Ούτε σε μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας.

Η Ελλάδα δεν είναι μητρόπολη ούτε διαθέτει την ισχύ των μητροπόλεων. Αντιθέτως είναι κάτω από την κηδεμονία τους, εξ ου και τα μνημόνια. Η Ελλάδα δεν ανήκει στον πυρήνα της εξουσίας διεθνώς. Είναι χώρα περιφερειακή, όπως η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Ρουμανία, οι βαλτικές κ.ά.

Η κυβέρνηση έχει ήδη εκχωρήσει και επισπεύδει την εκχώρηση των υπόλοιπων νευραλγικών περιουσιακών και αναπτυξιακών στοιχείων της χώρας σε ξένους: επικοινωνίες, ενέργεια, μεταφορές (αεροδρόμια, λιμάνια, τρένα και αυτοκινητόδρομους). Επίσης, εξαρτά την άμυνα αποκλειστικά από τα όπλα που αγοράζει πολύ ακριβά και από την τρύπια ομπρέλα που της προσφέρει το ΝΑΤΟ σε ένα περιβάλλον με ισχυρότερους και πολυτιμότερους για τη συμμαχία εταίρους, όπως η Τουρκία.

Τι μας απομένει, λοιπόν; Αφού ούτε την εξάρτηση μπορούμε να αποτινάξουμε χωρίς μακροχρόνιους αγώνες, ούτε να πραγματοποιήσουμε με καθυστέρηση διακοσίων ετών τη βιομηχανική επανάσταση, ούτε να αποκτήσουμε αποικίες τις οποίες θα εκμεταλλευόμαστε, παίρνοντας τζάμπα πετρέλαιο από τη Λιβύη, διαμάντια από το Κονγκό, ουράνιο από τον Νίγηρα και τα καλύτερα μυαλά απ’ όλο τον κόσμο. Η Ελλάδα είναι έξω απ’ αυτό το προνομιακό στάτους. Από ιστορική, πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική πλευρά, θα έλεγα ευτυχώς, γιατί το μοντέλο αυτό είναι αναπόσπαστα δεμένο με πολέμους, γενοκτονίες, δουλεία, ισοπέδωση πολιτισμών και εκμετάλλευση μέχρι αφανισμού της φύσης. Αλλά ακριβώς γι’ αυτούς λόγους, χρειαζόμαστε εναλλακτικές πολιτικές άμυνας και ανάπτυξης. Αυτό που ανέκαθεν αντιλαμβανόμασταν ως εναλλακτικό και προοδευτικό πολύ πριν φτάσει η Αριστερά κοντά στο απλησίαστο όνειρο να αποκτήσει τη δυνατότητα να ξεκινήσει την υλοποίηση των ιδεών της. Κι απ’ αυτό το σημείο ζούμε τη νέα μεγάλη τραγωδία, μιας Αριστεράς που αποδεικνύεται πολύ κατώτερη των περιστάσεων για να αξιοποιήσει αυτή την εκπληκτική ευκαιρία με τρόπο αντάξιο των οραμάτων και των θυσιών του λαού.

Κλώνοι

Τι έπρεπε να κάνουμε με την τηλεόραση που την έφτιαξε όπως την έφτιαξε το διεφθαρμένο σύστημα της Δεξιάς; Να εξακολουθήσουμε να επιτρέπουμε στα άγρια να διαπαιδαγωγούν τα ήμερα; Οι αμόρφωτοι να προσποιούνται τους επιμορφωτές; Οι κακόγουστοι να ανεβάζουν τάχα μου την αισθητική της κοινωνίας;

Η τηλεόραση, όπως είναι δομημένη, προκαλεί ανήκεστο βλάβη στην κοινωνία. Την εμποδίζει να περάσει σε υψηλότερο επίπεδο, την ναρκώνει, την τραβάει προς τα κάτω και την εγκλωβίζει σε μια φαύλη κατάσταση. Μπορεί μια κοινωνία με τέτοια τηλεόραση, τέτοια πρότυπα, τέτοιες αξίες, τέτοια ποιότητα γλώσσας, τέτοια χαμηλή αισθητική, να προκόψει; Μόνο από θαύμα ή αν μπορεί να αναπτύξει ισοδύναμα αντίδοτα. Αλλά ακόμα κι αν αυτό ήταν εφικτό, η ζημιά που γίνεται σε μαζική κλίμακα είναι δυσβάστακτη. Απαιτεί πολύ εντονότερη προσπάθεια και προκαλεί μεγάλες καθυστερήσεις για την όποια πρόοδο. Το υλικό με το οποίο εμποτίζει η τηλεόραση την κοινωνία έχει αρνητικές επιπτώσεις για τη δημοκρατία, τον πολιτισμό και την ευημερία. Δεν βγάζει πολίτες σωστά εφοδιασμένους για να πετάξουν με τα φτερά διάπλατα ανοιχτά. Προσπαθεί να βγάζει ομοιόμορφους κλώνους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ αντί να κάνει ριζικές αλλαγές και τομές στο τηλεοπτικό πεδίο, εντάχθηκε στην ισχύουσα «λογική», συμμάχησε με την παραπληροφόρηση και την κακογουστιά και τα νομιμοποίησε, έναντι ευτελούς οικονομικού τιμήματος λες και αυτό ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα με την τηλεόραση. Προβλήθηκε παραπλανητικά το θέμα του «ενοικίου» για τη χρήση των συχνοτήτων προκειμένου να αποσιωπηθεί η έλλειψη οποιουδήποτε κοινωνικού-πολιτισμικού ποιοτικού κριτηρίου. Είστε νόμιμοι να χρησιμοποιείτε τις συχνότητες για να αβαντάρετε τα πολιτικά κόμματα της αρεσκείας σας, το πολιτικό προσωπικό και τις πολιτικές που εξυπηρετούν τα συμφέροντα της τάξης σας. Είστε νόμιμοι να υποβαθμίζετε την παιδεία, την παράδοση, τον πολιτισμό. Είστε νόμιμοι να εκβάλλετε μέσα στα σπίτια, τα σαλόνια, τις κρεβατοκάμαρες και τα παιδικά δωμάτια τη χυδαιότητα, την κακογουστιά, την ανηθικότητα, την κακοποιημένη γλώσσα, τη χείριστη μουσική, το πορνό και τον ευτελισμό της γυναίκας, το κουτσομπολιό και το ξεκατίνιασμα, τα παιχνίδια για πνευματικά καθυστερημένους, τα θεατρικά εκτρώματα, τα εγκλήματα και τα σκανδαλοθηρικά ρεπορτάζ, ακόμα και τα ακροδεξιά τέρατα, δηλαδή ό,τι διαμορφώνει πολίτες βήτα και γάμα διαλογής. Φοβισμένους και αποξενωμένους, ευάλωτους στην πολιτική χειραγώγηση, καταναλωτές σκουπιδιών.

Τα κρατικά κανάλια διαφέρουν, αλλά έχουν άλλες αδυναμίες που τα εμποδίζουν να έχουν μεγαλύτερη απήχηση. Τα κανάλια των ιδιωτών προσελκύουν τους πιο στερημένους μορφωτικά και αισθητικά θεατές και ρίχνουν το επίπεδο όλων των υπολοίπων που παγιδεύονται από το μέσο, από οποιαδήποτε αιτία (απογοήτευση, ευκολία, παραίτηση, μοναξιά, οικονομική στενότητα κ.λπ.) όπως άλλοι παγιδεύονται και εξουδετερώνονται από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά.

Κι αυτό το μέσο, ο ΣΥΡΙΖΑ, αντί να παρέμβει αποφασιστικά και τολμηρά, για να το αλλάξει εκ βάθρων, να ορίσει πλαίσιο ποιότητας και να το θέσει στην υπηρεσία της κοινωνίας, για το καλό του τόπου, για την πρόοδο με υψηλούς στόχους, το νομιμοποίησε στην παρούσα μορφή του.

Διαπλοκή

Ένας πολίτης μορφωμένος και ενημερωμένος, χωρίς παρωπίδες, ξέρει ότι η εποχή μας διαφέρει από προηγούμενες. Οι λύσεις που προσφέρονται είναι πολλές και εφαρμόζονται ήδη σε άλλες χώρες. Δεν χρειάζεται να τις εφεύρεις. Μπορείς να τις προσαρμόσεις στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες σου. Χρειάζεται, λοιπόν, πρώτα και πάνω απ’ όλα, γνώση και βούληση για αλλαγές. Στην ελληνική πολιτική ιεραρχία δεν υπάρχει, με την ουσιαστική τους έννοια, ούτε το πρώτο ούτε το δεύτερο.

Το κλείσιμο του Mega απέδειξε ότι όλα είναι δυνατά, αρκεί να υπάρχει η βούληση. Αλλά αυτή η απόφαση δεν είχε σκοπό την αναμόρφωση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου, αλλά την αναδιανομή της «πίτας» μεταξύ των «τζακιών». Η δικαιοδοσία του κράτους εφαρμόστηκε επιλεκτικά. Έτσι, οι συχνότητες πανελλαδικής εμβέλειας εκχωρήθηκαν πάλι στους ολιγάρχες και, μάλιστα, σ’ αυτούς που ελέγχουν και εφημερίδες και ποδοσφαιρικές ομάδες και κάνουν μπίζνες με το κράτος. Φουλ διαπλοκή με σφραγίδα νομιμότητας. Το αποτέλεσμα είναι πασιφανές. Χειρότερο δεν θα μπορούσε να είναι ούτε για τον πολιτισμό μας, ούτε για την αισθητική , ούτε για τα ήθη, ούτε για το χαρακτήρα των πολιτών, ούτε για τη δημοκρατία, ούτε για το μέλλον της Ελλάδας.

Κανιβαλισμός

Μας λένε ότι η κοινωνία θέλει τα σκουπίδια. Μοιάζει αληθινό αυτό, αλλά γιατί; Η μεγάλη απογοήτευση έπληξε απότομα και αναπάντεχα την κοινωνία από τη ματαίωση κάθε ελπίδας για έναν άλλο δρόμο. Πάνω που ανέβαινε ψυχολογικά, αποκτούσε αυτοπεποίθηση, αύξανε τη συμμετοχή της και έδειχνε αποφασισμένη να υποστηρίξει μια σοβαρή αλλαγή, η διάψευση των προσδοκιών διέλυσε όλες τις αμυντικές της γραμμές και την έριξε πολύ χαμηλά. Οι επιτήδειοι των καναλιών έπεσαν πάνω στο συγχυσμένο και ανυπεράσπιστο κοινωνικό σώμα και το κατασπάραξαν. Στόχευσαν με τις διεθνώς δοκιμασμένες τεχνικές τα πιο αδύνατα σημεία της κοινωνίας και επένδυσαν σ’ αυτά προσφέροντας δωρεάν ένα πρόγραμμα που παρασύρει τον θεατή σε ένα πνευματικό κατήφορο και ένα συναισθηματικό βάλτο. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρόγραμμα των καναλιών έφτασε σε απροσμέτρητα βάθη χυδαιότητας και ευτέλειας. Κι αν δεν φταίει για το παρελθόν ο ΣΥΡΙΖΑ, φταίει που αποδέχτηκε και νομιμοποίησε αυτή την επικίνδυνη -για την ψυχική υγεία, για το πολιτισμικό επίπεδο και για τη δημοκρατία- πλύση εγκεφάλου και αθέτησε την υποχρέωση του να τροφοδοτεί και να θωρακίζει την κοινωνία με ποιοτικές υπηρεσίες και προϊόντα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε ό,τι έκαναν οι προηγούμενοι. Άφησε τους πολίτες εκτεθειμένους στην ανθρωποφαγία παραδίδοντας την επικοινωνία, ενημέρωση και ψυχαγωγία, σε μερικούς ακατάλληλους διαχειριστές που έχουν αποδείξει ότι επιλέγουν, παράγουν και προσφέρουν σαβούρα στην κοινωνία.

Laissez-passer

Ανεκδιήγητοι τύποι αλωνίζουν κάθε μέρα μέσα στα σπίτια! Με φτωχό λεξιλόγιο, εκφράσεις κλισέ, γκριμάτσες κλισέ, αστεία και χαμόγελα κλισέ, φέρονται στους «παίκτες» σαν να είναι ηλίθιοι που θα αποδείξουν ότι έχουν αξία κάνοντας ό,τι πιο βλακώδες ή προσβλητικό για τους ίδιους. Νεαρά ζευγάρια που πετούν μπαλάκια για να σπάσουν ποτήρια και κοπέλες που εμφανίζονται γδυμένες για να κριθούν από μια επιτροπή «ειδικών» ή ντυμένες σαν κλόουν για να αποσπάσουν την προσοχή, είναι–με παραλλαγές- το προσφερόμενο θέαμα, επί πολλές ώρες ημερησίως. Ο δείκτης νοημοσύνης στα Τάρταρα. O Sky, που οι υπεύθυνοι της πολιτικής του προπαγάνδας στηλιτεύουν την αριστερή κουλτούρα, πρωτοστατεί στην προσφορά τηλεοπτικών λυμάτων όχι μόνο με το ανούσιο Survivor που μοιάζει ποιοτικό μπροστά στο επίσης δικής του παραγωγής My style rocks. Αντίστοιχα απόβλητα έχουν κατακλύσει τα ομοιόμορφα αλλά ανταγωνιστικά κανάλια. Ολημερίς, η τηλεόραση εκπορνεύει αγόρια και κορίτσια, εκπορνεύει κι όλο το σώμα των τηλεθεατών.

Κι από κοντά, η χωματερή των μικρών καναλιών με σχολιαστές καφενείου και τηλεμάρκετινγκ των πιο απίθανων προϊόντων, από βιβλία για τον αντρισμό στην αρχαία Ελλάδα μέχρι αλοιφές από υγρά σαλιγκαριών για αιμορροΐδες και από φυλαχτά με νύχια αγίων μέχρι δαχτυλίδια από τον τάφο του Τουταγχαμών! Οι δε παρουσιαστές-πωλητές είναι σίγουρα εξωγήινοι! Ενδυματολογικά δε ασυναγώνιστοι. Δεν τους έχουν πάρει ακόμα στο τσίρκο, γιατί αρκετοί σκοπεύουν να πολιτευτούν!

Αυτοί, οι «σταρ», είναι οι «πετυχημένοι», οι «ήρωες», τα «πρότυπα» που κατασκευάζει μέσα από τα ΜΜΕ το μπλοκ εξουσίας που ελέγχει άμεσα ή έμμεσα το πολιτικό προσωπικό. Για τη διαμόρφωση και διατήρηση ενός τύπου πολίτη αποβλακωμένου, ελαχίστων απαιτήσεων, καταναλωτή των προϊόντων που διαφημίζονται και της πολιτικής προπαγάνδας που γίνεται μέσα από τα ΜΜΕ. Κι αυτό αφορά όλους τους πολίτες. Παραμορφώνει τους ανθρώπους από την παιδική τους ηλικία ώστε αυτή η επίδραση να ακολουθεί τον παραλήπτη σε όλη του τη ζωή. Ούτε οι πολίτες με υψηλότερο επίπεδο μένουν ανεπηρέαστοι, γιατί σταδιακά αμβλύνονται τα κριτήρια τους, κάμπτονται οι αντιστάσεις και διαβρώνονται οι συνειδήσεις τους με πολλούς επεξεργασμένους τρόπους. Και μόνο ζάπινγκ να κάνει κανείς, ή να θέλει να διασώσει τα παιδιά του, άθελα του εισχωρεί στη ζώνη όπου κυριαρχεί η παραπληροφόρηση, η κακογουστιά και η ευτέλεια. Ακόμα και μια καλή ταινία για να δει κανείς, θα βομβαρδιστεί μέχρι υποταγής από τις διαφημίσεις, δηλαδή από σκουπίδια κατασκευασμένα με την πιο σύγχρονη τεχνολογία για τη διάτρηση της νόησης. Μπορεί ο ευαισθητοποιημένος θεατής να νομίζει ότι είναι άτρωτος, αλλά δεν είναι. Κάτι του μένει, κάτι κολλάει στο νου του που τον αλλοιώνει ακόμα κι όταν νομίζει ότι η αμυντική του γραμμή είναι αδιαπέραστη.

Ανθυποκουλτούρα

Αυτά όλα τα γνωρίζουν πολύ καλά όσοι έχουν περάσει από την Αριστερά. Και τα έχουν καταγγείλει τεκμηριωμένα, έντονα και κατηγορηματικά. Γι’ αυτό όποιος ισχυρίζεται ότι είναι αριστερός θα κριθεί από τη στάση και τις επιλογές του απέναντι σ’ αυτό το καίριο πρόβλημα στη διαδικασία αλλαγής, επιμόρφωσης και εκδημοκρατισμού της κοινωνίας.

Ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ δεν απέτυχε στην προσπάθεια του να εξυγιάνει αυτόν τον πάρα πολύ σημαντικό τομέα. Γιατί δεν προσπάθησε καν. Αντιθέτως, ευθυγραμμίστηκε πλήρως με το σάπιο καθεστώς και το νομιμοποίησε. Εξοβέλισε τον αποδυναμωμένο μετά το θάνατο του Λαμπράκη Ψυχάρη, αλλά έδωσε τα πάντα στους ολιγάρχες που ελέγχουν τη μεγαλύτερη μερίδα του Τύπου, τον τζόγο και τις μεγάλες ποδοσφαιρικές ομάδες.

Γιατί το τηλεοπτικό πρόγραμμα στην ελληνική τηλεόραση να εξομοιώνεται με τα χειρότερα βαλκανικά; Γιατί όχι με τα καλύτερα ευρωπαϊκά;

Ο ΣΥΡΙΖΑ άνοιξε ξανά την ΕΡΤ, αλλά δεν άλλαξε τίποτα στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, πέρα από το ενοίκιο. Δεν συγκρούστηκε με την τηλεοπτική παραεξουσία και δικαίωσε την παραγόμενη ανθυποκουλτούρα. Το αποτέλεσμα δεν χρειάζεται να είσαι ο Μάρσαλ Μακ Λούαν ή ο Γκυ Ντεμπόρ για να το καταλάβεις. Βγάζει μάτι. Η «εικόνα» της τηλεόρασης δείχνει το επίπεδο της διακυβέρνησης, αλλά και το πού θέλουν να κατευθύνουν την κοινωνία. Καταστρέφουν τον πολιτισμό μας, κατεδαφίζουν τα υποστυλώματα της Ελλάδας, κλείνουν τους εναλλακτικούς δρόμους και εξοστρακίζουν την ελπίδα για ένα φωτεινότερο μέλλον. Όποιος ανέχεται ή δικαιολογεί αυτή την άθλια κατάσταση, ας μην έχει την ψευδαίσθηση ότι είναι αριστερός.

Πηγή: e-dromos.gr


Στέλιος Ελληνιάδης

____________

http://sioualtec.blogspot.com/2018/10/blog-post_311.html