Ψηφίστηκε τελικά το νομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού που προέβλεπε μεταξύ άλλων την επέκταση του ενοικιαστηρίου σε μουσειακά εκθέματα και συλλογές για πολλαπλάσιο χρόνο από τα όσα ίσχυαν τις τελευταίες δεκαετίες, με τη Νέα Δημοκρατία και το Κίνημα Αλλαγής να υπερψηφίζουν, ενώ όλα τα υπόλοιπα κόμματα στάθηκαν απέναντι. «Ασπίδα» Γ. Παπανδρέου και ΚΙΝΑΛ στην επίμαχη διάταξη, «ξεπούλημα» για την υπόλοιπη αντιπολίτευση.
Στο επίκεντρο της έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, βρέθηκε κυρίως η επίμαχη διάταξη για τον μακροχρόνιο δανεισμό αρχαιοτήτων σε μουσεία του εξωτερικού, η οποία εγκρίθηκε, με 179 ψήφους υπέρ έναντι 120 κατά, μετά από ονομαστική ψηφοφορία που είχε ζητήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Υπέρ ψήφισαν 157 βουλευτές από τη ΝΔ και 22 από το ΚΙΝΑΛ.
Οι έντονες αντιδράσεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης ανάγκασαν την υπουργό Λίνα Μενδώνη να προχωρήσει σε περαιτέρω βελτιωτικές αλλαγές στην επίμαχη διάταξη. Έτσι, από τα 50 συν 50 χρόνια δανεισμού των συλλογών που αρχικά προβλεπόταν, ακολούθως τα μείωσε στα 25 συν 25, ενώ στη συνέχεια υιοθέτησε πρόταση του ΚΙΝΑΛ, σύμφωνα με την οποία η ανανέωση, μετά το πέρας των πρώτων 25 ετών, θα γίνεται ανά 5ετία και το ΚΑΣ να έχει σοβαρό λόγο στην απόφαση.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, υπεραμύνθηκε για άλλη μια φορά, τόσο του νομοσχεδίου όσο και της τροπολογίας για την εξαγωγή με δανεισμό, ελληνικών αρχαιοτήτων, κάνοντας λόγο, «για εκσυγχρονισμό ενός απηρχαιωμένου θεσμικού πλαισίου» αλλά και για «τολμηρό μεταρρυθμιστικό αναπτυξιακό σχέδιο που θα προωθήσει με απόλυτα διαφανείς διαδικασίες όρους και προϋποθέσεις, την αξιοποίηση του σημαντικού πολιτιστικού πλούτου της χώρας προς όφελος της οικονομίας».
«Είναι πολύ σημαντικό για την ανάδειξη του πολιτιστικού μας πλούτου ότι δίνεται επιτέλους η ευκαιρία να αξιοποιηθούν σημαντικά πολύτιμα αρχαία μας που βρίσκονται στις αποθήκες του υπουργείου. Αυτό είναι μια πολύ μεγάλη προσφορά στον ελληνισμό γιατί αντί να βρίσκονται στο σκοτάδι της αποθήκης θα λάμπουν και θα αναδεικνύουν τον ελληνικό πολιτισμό», επεσήμανε η υπουργός Πολιτισμού.
Υπεράσπιση Παπανδρέου στο ενοικιαστήριο
Σε παρέμβασή του, ο πρώην πρωθυπουργός και βουλευτής του ΚΙΝΑΛ Γιώργος Παπανδρέου, τάχθηκε υπέρ της διάταξης, χαρακτηρίζοντας αβάσιμους τους φόβους που εκφράστηκαν καθώς όπως είπε, «όχι μόνο δεν ενισχύει την αρχαιοκαπηλία αλλά δίνει και αντικίνητρα».
«Το αντίθετο συμβαίνει. Η αρχαιοκαπηλία είναι μια διαδικασία παράνομη και αδιαφανής. Η διάταξη δίνει αντικίνητρα για την αρχαιοκαπηλία γιατί ο δανεισμός θα γίνεται με διαφανείς διαδικασίες και λογοδοσία. Η θεσμική συμφωνία μεταξύ των δύο μερών για δανεισμό, σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν κίνητρα για αρχαιοκαπηλία. Αν κάποια μουσεία ξέρουν ότι θεσμικά μπορούν να συνεργαστούν με τη χώρα μας για να έχουν μια αξιόλογη παρουσία ελληνικών αρχαιοτήτων, θα το προτιμήσουν», τόνισε ο Γ. Παπανδρέου και συμπλήρωσε:
«Στις αποθήκες του υπουργείου Πολιτισμού υπάρχουν άπειρα αναξιοποίητα αρχαία ευρήματα που αυτά δεν θα τα δει το φως του ήλιου ούτε σε 100 και 200 χρόνια. ‘Αρα, το να αξιοποιηθούν αυτά τα αρχαία είναι πολύ σημαντικό, είναι μια πολύ μεγάλη προσφορά στον ελληνισμό. Γιατί αντί να βρίσκονται στο σκοτάδι της αποθήκης θα λάμπουν στο φως, περνώντας σε άλλους λαούς τον πολιτισμό μας».
Ακόμα, ο Γ. Παπανδρέου επεσήμανε ότι «με αυτό το άρθρο ενισχύεται το βασικό επιχείρημα μας προς τους Άγγλους για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα».
«Είναι σωστό να υπάρχει μια θεσμική συμφωνία για δανεισμό αρχαιοτήτων μας ώστε να γυρίσουν πίσω τα μάρμαρα αλλά με συγκεκριμένους όρους. Δεν έχουμε φόβο να ψηφίσουμε αυτό το άρθρο που θα είναι σημαντικό νομίζω για τη χώρα μας», κατέληξε.
Σύσσωμη εναντίον η υπόλοιπη αντιπολίτευση
Κατηγορηματικά αντίθετα με τη διάταξη δήλωσαν ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΜεΡΑ25 και το κόμμα του Βελόπουλου, κάνοντας λόγο για ξεπούλημα των αρχαιολογικού πλούτου της χώρας.
Παράλληλα τονίστηκε ακόμα και από την πλευρά βουλευτών της συμπολίτευσης, η ανάγκη πλήρους αποσαφήνισης της διάταξης, ώστε να υπάρχουν σοβαρές θεσμικές εγγυήσεις για τον μακροχρόνιο δανεισμό των ελληνικών αρχαιολογικών ευρημάτων. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Γιάννης Μπούγας, επεσήμανε την ανάγκη «να αποδεικνύεται με νομική ακριβολογία και πληρότητα ότι το δημόσιο δεν μεταβιβάζει αλλά δανείζει τα αρχαία».
Από την πλευρά της, η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Σία Αναγνωστοπούλου, κατηγόρησε τη κυβέρνηση ότι με το νομοσχέδιο «εκκινεί την εμπορευματοποίηση και το ξεπούλημα του αρχαιολογικού πλούτου της χώρας».
«Ξηλώνετε με τροπολογία τον συνταγματικής περιωπής αρχαιολογικό νόμο του 2002. Αλλάζετε τη μουσειακή πολιτική της χώρας. Διαπραγματεύεστε με μπακάλικη λογική ερήμην της ελληνικής κοινωνίας. Δεν είναι περιουσία δική σας ή δική μας», ανέφερε μεταξύ άλλων η Σ. Αναγνωστοπούλου, ζητώντας την άμεση απόσυρσή της.
Ο εισηγητής του ΚΚΕ Γιάννης Δελής, τάχθηκε κατηγορηματικά κατά του νομοσχεδίου, υποστηρίζοντας ότι «στόχος του είναι η συγκρότηση αμιγούς επιχειρηματικού ομίλου» ενώ έκανε λόγο για «χυδαία εμπορευματική λογική που οδηγεί σε σκύλευση του αρχαιολογικού μας χώρου» και ζήτησε την απόσυρση της διάταξης για τον μακροχρόνιο δανεισμό αρχαίων.
Για νομοσχέδιο ντροπή που εμπορευματοποιεί και ξεπουλάει την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μίλησε ο εισηγητής του ΜεΡΑ25 Κλέων Γρηγοριάδης.
Τροπολογία για καταπολέμηση «διαδικτυακής πειρατείας πνευματικών δικαιωμάτων»
Στο νομοσχέδιο κατατέθηκε τροπολογία για την καταπολέμηση της διαδικτυακής πειρατείας, που όπως τόνισε η υπουργός Πολιτισμού, «μέχρι σήμερα δεν διασφάλιζε σε πολλές περιπτώσεις τους δικαιούχους πνευματικής ιδιοκτησίας, όπως οι ζωντανές μεταδόσεις». «Μέσω της νέας ρύθμισης προστατεύουμε και σε προληπτικό επίπεδο την πνευματική ιδιοκτησία», σημείωσε.
Σύμφωνα με την τροπολογία, «θεσπίζεται ειδική διαδικασία άμεσης λήψης από την Επιτροπή για την Διαδικτυακή Προβολή της Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΕΔΠΠΙ) προληπτικών μέτρων προστασίας των κατόχων προστατευόμενων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικών δικαιωμάτων για γεγονότα εθνικής ή διεθνούς τηλεθέασης που πρόκειται να μεταδοθούν ταυτόχρονα με τη διενέργεια τους, ιδίως ζωντανές μεταδόσεις πολιτιστικών ή αθλητικών γεγονότων, σε περιπτώσεις που επίκειται μεγάλης κλίμακας προσβολή αυτών των μέσω διαδικτύου».
Ακόμα, προβλέπεται χρηματικό πρόστιμο σε περίπτωση μη έγκαιρης συμμόρφωσης των παρόχων με την απόφαση της ΕΔΠΠΙ. Τέλος, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση και λειτουργία του συστήματος επιφυλακής αρμόδιων οργανικών μονάδων της για τη διακοπή πρόσβασης.
